Blog
schedule
21 jan 2025
person
Robin Vermeij

Veilig en Gezond Werken in de Logistieke Sector

Ontdek de belangrijkste trends in kwaliteitsmanagement voor de transport en logistiek sector richting 2025. Leer hoe digitalisering, duurzaamheid en personeelsontwikkeling de sector transformeren.

Veilig en Gezond Werken in de Logistieke Sector

Veilig en Gezond Werken voor Logistieke Professionals

Het jaarverslag van de Nederlandse Arbeidsinspectie toont aan dat werkstress verantwoordelijk is voor 25% van het psychisch verzuim in Nederland. Dit maakt veilig en gezond werken binnen de transport- en logistieke sector crucialer dan ooit. De cijfers zijn verontrustend – 15% van de medewerkers kampt met ongewenst gedrag, wat regelmatig resulteert in ernstige klachten en langdurige uitval.

Te hoge werkdruk is één van de belangrijkste oorzaken van verzuim in de transport- en logistieke sector. Daarom is het essentieel dat je als werkgever of professional weet hoe je een veilige en gezonde werkomgeving kunt creëren. Een sterke veiligheidscultuur begint bij een heldere visie van de bedrijfsleiding. 

Dit artikel helpt je grip krijgen op alle essentiële aspecten van veilig en gezond werken binnen transport en logistiek. Je leert niet alleen over de wettelijk verplichte Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E), maar ook over het effectief inzetten van Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM). Bovendien ontdek je hoe je een veiligheidscultuur ontwikkelt waarin medewerkers elkaar ondersteunen en veiligheidsinstructies natuurlijk onderdeel worden van het dagelijks werk. 

Fundamenten van Veilig en Gezond Werken

Veilig en gezond werken binnen transport en logistiek rust op drie stevige pijlers: wetgeving, risico-inventarisatie en kwaliteitssystemen. Wij zien dat deze elementen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn voor het creëren van een veilige werkomgeving.

Wetgeving en regelgeving in transport en logistiek

Het Basisnet stelt strenge eisen aan het transport van gevaarlijke stoffen in Nederland. Je transportbedrijf moet voldoen aan specifieke voorschriften voor:

  • Vervoermiddelen en verpakkingen
  • Chauffeurskwalificaties
  • Vervoersdocumenten
  • Etikettering van gevaarlijke stoffen

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) voert regelmatige controles uit op deze eisen. Voor internationale transporten heb je bovendien een speciale CEMT-vergunning nodig.

Rol van RI&E in veiligheidsbeheer

Een Risico-Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) is niet alleen wettelijk verplicht, maar vormt het fundament van je veiligheidsbeleid. Toch blijkt uit onderzoek van de Arbeidsinspectie dat bijna de helft van de bedrijven geen of een onvolledige RI&E heeft. Dit kan resulteren in hoge boetes bij controles of ongevallen.

Je RI&E brengt alle gezondheids- en veiligheidsrisico’s binnen je bedrijf in kaart. Hierbij onderzoek je de blootstelling van medewerkers aan specifieke risico’s, inclusief de duur. Betrek vooral je medewerkers bij dit proces – hun praktijkervaring is onmisbaar voor een complete risico-inventarisatie.

Implementatie van QHSE-systemen

Een QHSE-systeem helpt je kwaliteit, gezondheid, veiligheid en milieu gestructureerd aan te pakken. Dit systeem ondersteunt je bij:

  • Het opzetten van certificeerbare managementsystemen
  • Het stroomlijnen van kwaliteitsprocessen
  • Het beheren van veiligheids- en gezondheidsrisico’s

Zorg ervoor dat je QHSE-software kiest die naadloos aansluit bij je organisatie. Het systeem moet bijvoorbeeld toegankelijk zijn via mobiele apparaten, zodat medewerkers direct meldingen kunnen registreren vanaf elke werkplek.

Persoonlijke Veiligheidsmaatregelen

Wij zien dat persoonlijke veiligheidsmaatregelen het fundament vormen voor gezond en veilig werken in transport en logistiek. De cijfers zijn zorgwekkend – 58% van de Europese werknemers ervaart problemen met spieren, botten of gewrichten. Nog verontrustender is dat 30% van de werknemers aangeeft psychische klachten liever niet te bespreken op het werk.

Correct gebruik van PBM’s

De wet verplicht je als werkgever om geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) beschikbaar te stellen. Het juiste gebruik, onderhoud en opslag volgens voorschriften is cruciaal. Je logistieke operatie vraagt om deze essentiële PBM’s:

  • Veiligheidsschoenen met antislipzolen en stalen neuzen
  • Beschermende handschoenen tegen mechanische risico’s
  • Zichtbaarheidskleding met reflecterende banen
  • Gehoorbescherming voor lawaaierige omgevingen
  • Oogbescherming tegen stof en chemicaliën

Ergonomische werkhouding en technieken

Een goede ergonomische werkhouding voorkomt langdurige gezondheidsklachten. Zorg daarom voor deze belangrijke maatregelen:

  1. Het reduceren van loopafstanden in het magazijn
  2. Het vermijden van situaties waarbij medewerkers veel moeten bukken
  3. Het gebruik van hulpmiddelen bij het tillen van zware materialen
  4. Het regelmatig wisselen van werkzaamheden om eenzijdige belasting te voorkomen

Mentale gezondheid op de werkvloer

De mentale gezondheid verdient minstens zoveel aandacht als fysieke veiligheid. Recent onderzoek van de Nederlandse Arbeidsinspectie laat zien dat 53% van de werkgevers een verslechtering waarneemt in de mentale gezondheid van hun medewerkers. Werkdruk (64%) en een verstoorde werk-privébalans (42%) vormen de grootste uitdagingen.

Je mentale gezondheidsbeleid vraagt om:

  • Regelmatige gesprekken met medewerkers over werkdruk
  • Training in het herkennen van stresssignalen
  • Een open cultuur waarin psychische klachten bespreekbaar zijn
  • Voldoende pauzes en herstelmomenten

Zorg bovendien voor gedegen PBM-training voor al je medewerkers. Het negeren van deze verplichtingen kan resulteren in stevige boetes van de Nederlandse Arbeidsinspectie.

Veilig Werken met Materieel

Het veilige gebruik van materieel vormt de ruggengraat van logistieke veiligheid. Als werkgever draag je de verantwoordelijkheid voor jaarlijkse keuring van al het materieel.

Heftrucks en andere transportmiddelen

De regelgeving rond heftrucks en transportmiddelen kent geen compromissen. Uitsluitend bevoegde medewerkers met geldig certificaat mogen deze voertuigen besturen. Deze veiligheidsmaatregelen zijn niet onderhandelbaar:

  • Dagelijkse controle van het materieel voor gebruik
  • Gebruik van veiligheidsgordels of -beugels bij kantelbeveiligingen
  • Duidelijke markering van transportroutes
  • Aanrijdbeveiliging bij stellingstaanders van minimaal 40 cm hoog

Assetmanagement: Onderhoud en Inspectieprotocollen

Goed assetmanagement is essentieel voor de veiligheid en kwaliteit in de logistieke en transportsector. Een doordacht onderhoudsplan beperkt slijtage, voorkomt storingen en verlengt de levensduur van materieel. Hierbij zijn de volgende aspecten van belang:

  • Dagelijkse visuele inspecties: Controleer voertuigen, magazijnstellingen en ander materieel op zichtbare gebreken.
  • Periodieke technische keuringen: Plan onderhoudsbeurten volgens een vaste planning om onverwachte defecten te voorkomen.
  • Documentatie van onderhoudswerkzaamheden: Houd gedetailleerde rapporten bij van uitgevoerde inspecties, reparaties en keuringen.
  • Reparaties door gekwalificeerd personeel: Zorg ervoor dat alleen gecertificeerde technici onderhouds- en reparatiewerkzaamheden uitvoeren.

Bij geconstateerde gebreken is het van groot belang dat het materieel direct uit gebruik wordt genomen. Het mag pas weer worden ingezet na reparatie of vervanging.

Door een effectief assetmanagementsysteem te implementeren, kun je onderhoud en inspectie naadloos monitoren en bijhouden. Dit draagt bij aan een hogere veiligheid, betere kwaliteit en een langere levensduur van je materieel.

Noodprocedures en Calamiteitenplan

Wij zien dat een doordacht calamiteitenplan het verschil maakt tussen chaos en controle bij incidenten. Onderzoek bevestigt dat bedrijven met een actueel noodplan significant sneller en effectiever reageren op calamiteiten.

BHV-organisatie en verantwoordelijkheden

De wet verplicht je een adequate bedrijfshulpverleningsorganisatie (BHV) op te zetten. Je BHV’ers vervullen deze cruciale taken:

  • Verlenen van levensreddende eerste hulp bij ongevallen
  • Alarmeren en evacueren van werknemers in noodsituaties
  • Bestrijden van beginnende branden
  • Coördineren van communicatie met hulpdiensten

Hoe waarborg je continue BHV-dekking? Zorg voor minimaal één BHV’er tijdens werktijd, afgestemd op je personeelssterkte en bezoekersaantal.

Evacuatieprocedures en vluchtroutes

Het Bouwbesluit stelt heldere eisen aan vluchtroutes – deze moeten rechtstreeks naar een veilige plaats leiden. Deze voorschriften zijn onmisbaar:

  1. Vluchtroutes en nooduitgangen altijd vrijhouden van obstakels
  2. Nooduitgangen zonder hulpmiddelen kunnen openen
  3. Noodverlichting bij stroomuitval (minimaal 1 lux op vloerniveau)
  4. Deuren in vluchtroutes draaien mee in evacuatierichting

EHBO en ongevallenregistratie

De meldplicht bij de Nederlandse Arbeidsinspectie geldt bij deze situaties:

  • Ziekenhuisopname
  • Blijvend letsel
  • Dodelijke afloop

Je ongevallenregistratie moet alle incidenten met meer dan drie dagen verzuim bevatten. Deze data helpt je risicopatronen herkennen en preventieve maatregelen nemen.

Door bijna-ongevallen te analyseren kun je als preventiemedewerker proactief verbeteringen doorvoeren. Een laagdrempelig meldsysteem stimuleert medewerkers incidenten direct te melden.

Organiseer minimaal één ontruimingsoefening per jaar. Deze praktijkmomenten stellen BHV’ers in staat hun vaardigheden te tonen en helpen medewerkers vertrouwd te raken met vluchtroutes.

Veiligheidscultuur Ontwikkelen

Een sterke veiligheidscultuur vormt het hart van gezond en veilig werken binnen transport en logistiek. Wij zien dat zo’n cultuur niet vanzelf ontstaat – het vraagt om systematische aandacht en betrokkenheid van iedereen binnen je organisatie.

Toolbox meetings en veiligheidsinstructies

Weet je wat VCA-certificering vraagt van je toolboxmeetings? Voor gecertificeerde bedrijven geldt een minimum van vier sessies per jaar. Grotere organisaties met uitgebreide VCA-certificering organiseren zelfs tien bijeenkomsten jaarlijks. Deze compacte, praktijkgerichte sessies versterken het veiligheidsbewustzijn.

Je toolboxmeeting wordt effectief met deze drie stappen:

  1. Voorbereiding
    • Kies een relevant en actueel veiligheidsonderwerp
    • Verzamel concrete voorbeelden
    • Bereid visuele hulpmiddelen voor
  2. Uitvoering
    • Maak het doel van de meeting duidelijk
    • Zorg voor actieve deelname van medewerkers
    • Bespreek verbeterpunten
  3. Nazorg
    • Deel een hand-out met belangrijke punten
    • Beantwoord openstaande vragen
    • Documenteer de bijeenkomst

Incidentrapportage en analyse

Een professioneel incidentmanagementsysteem biedt grip op verschillende soorten voorvallen:

  • Ongevallen en bijna-ongevallen
  • Milieu-incidenten
  • Klachten en claims
  • Inspecties en observaties

Het systeem ondersteunt je bij grondige oorzaakanalyses (RCA) en het plannen van corrigerende maatregelen (CAPA). Deze aanpak voorkomt herhaling van incidenten.

Continue verbetering van veiligheid

De cijfers spreken voor zich – 70% van de EHS-managers benadrukt het belang van teambetrokkenheid bij veiligheidsverbeteringen. Een succesvolle implementatie vraagt om:

  • Kartrekkers uit verschillende organisatielagen
  • Veiligheid verweven in dagelijkse processen
  • Stimulans voor medewerkers om oplossingen aan te dragen
  • Regelmatige voortgangsevaluatie

Veiligheid verdient aandacht tijdens:

  • Het inwerken van nieuwe medewerkers
  • Standaardwerkinstructies
  • Teamoverleggen
  • Interne communicatie via nieuwsbrieven of intranet

Je veiligheidscultuur bloeit wanneer medewerkers zich verantwoordelijk voelen voor eigen veiligheid én die van collega’s. Dit uit zich in directe melding van onveilige situaties en actieve bijdragen aan verbeteringen.

Conclusie

Wij zien dat veilig en gezond werken vraagt om meer dan alleen kennis – het vraagt om daadkracht. Deze praktijkgids heeft je laten zien hoe een gedegen RI&E en QHSE-systeem de basis vormen voor het beheersen van werkrisico’s. Je kent nu ook het belang van persoonlijke beschermingsmiddelen en ergonomische werkhouding bij het voorkomen van ongevallen.

Veiligheid draait niet alleen om regels en procedures. Een gezonde werkomgeving bloeit door actieve betrokkenheid van je medewerkers, doelgerichte toolboxmeetings en grondige incidentanalyse.

Eén ding is zeker: veilig en gezond werken vormt een continu proces. Door deze richtlijnen toe te passen, bouw je aan een werkomgeving waarin medewerkers zich beschermd voelen en optimaal presteren. Blijf investeren in veiligheid – het fundament van je logistieke succes.

QHSE Professional?

Word lid van onze QHSE-community

Ben jij een professional op het gebied van kwaliteit, gezondheid, (digitale)veiligheid en milieu? Meld je dan aan voor de INBISCO Community en ontvang waardevolle inzichten, casestudy’s, best practices en de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van QHSE. Mis het niet – schrijf je vandaag nog in en verbeter de kwaliteit en veiligheid binnen jouw organisatie.

We beloven je, we zullen je niet stalken en je kunt je op ieder gewenst moment afmelden.

Geen titel(Vereist)